در سوگ استاد محمدعلی شیخی -وقتی دانشگاه، قامت ایستادگی میگیرد - شهرام بهزادی
برخی انسانها میروند،
اما رفتنشان شبیه خاموششدن نیست؛
بیشتر شبیه جابهجایی یک نور است
از صحنهی روز
به حافظهی تاریخ.
محمدعلی شیخی از همین دست بود.
او استاد دانشگاه بود،
اما نه آنگونه که دانشگاه صرفاً محل تدریس باشد.
دانشگاه برای او میدان مسئولیت بود؛
جایی که علم،
اگر از آزادی جدا شود،
به ابزاری خنثی بدل میگردد.
او از نسلی بود که
دانش را با تعهد آمیخت
و آگاهی را از سیاست جدا ندانست.
از همان نخستین سالهای پس از انقلاب ضدسلطنتی،
در دانشگاه تهران
در صف استادانی ایستاد
که حاضر نشدند
در برابر ارتجاع تازهبهقدرترسیده
سکوت کنند.
وقتی دانشگاهها با نام فریبندهی «انقلاب فرهنگی»
به تعطیلی و سرکوب کشانده شدند،
او عقب ننشست.
ایستاد، نوشت، افشا کرد،
و بهای ایستادن را پذیرفت.
علم، بیمرزبندی زنده نمیماند
محمدعلی شیخی فقط منتقد نبود؛
مرزبند بود.
با صراحتی که از اندیشه میآمد،
نه از هیجان.
همین مرزبندی بود
که او را به زندگی مخفی،
سپس به تبعید،
و نهایتاً به پیوستن کامل به مقاومت ایران رساند.
در شورای ملی مقاومت ایران،
او از چهرههایی بود
که حضورش وزن میآورد؛
در بحث،
در تصمیم،
و در وفاداری.
مسئولیت کمیسیون دانشگاهها برای او
یک عنوان نبود،
ادامهی همان ایستادگی در دانشگاه بود؛
اینبار در تبعید،
اما با همان دقت،
همان حساسیت،
و همان ایمان.
تبعید، آزمون انسانهاست
در سالهای سیاه مماشات،
وقتی دولت وقت فرانسه
برای امتیاز دادن به رژیم ولایت فقیه
به تبعید اعضای مقاومت دست زد،
محمدعلی شیخی نیز
با گروهی از یارانش
به گابن تبعید شد.
اما تبعید،
او را کوچک نکرد.
در اعتصاب غذا،
در ایستادگی جمعی،
و در پافشاری بر حق،
به یکی از ستونهای آن مقاومت بدل شد؛
تا جایی که همان سیاست ناعادلانه
ناگزیر عقب نشست.
صدایی که خاموش نشد
در تمام این سالها،
او نوشت، تحلیل کرد،
و تاریخ سرکوب دانشگاه را مستند ساخت.
کتابها و مقالاتش
نه فقط نقد رژیم،
که حافظهی یک نسل بود.
از نگاه او،
دانشگاه بدون آزادی
زندان است؛
و استاد،
اگر در برابر استبداد سکوت کند،
نقش خود را فراموش کرده است.
حاضر در همه جا بخصوص در سرفصل ها
او یک مبارز آزادی بود
او قلبش برای خلق ومیهن می تپید
او پشتیبان حامی ومدافع اشرف وحقوق اشرفیان بود
میگفت در سرما وگرما وباران وبوران بی وقفه باید از این حق دفاع کرد
اگر این حق پایمال وضایع شود همه حقوق توسط رژیم خونریز ولایت پایمال خواهد شد
وپرنده آزادی از پرواز خواهد ایستاد
ومن وما تعهدماست که برای این حق که حق حاکمیت مردم ایران را تضمین میکند تمام عیار وارد شویم
ومن این انتخاب راسالیان سال است که کرده ام
جایگاه او در نگاه رهبری مقاومت
در پیامهای تسلیت،
خواهر مریم رجوی
دکتر محمدعلی شیخی را
بهدرستی
«نماد ایستادگی دانشگاهیان در برابر دیکتاتوری» نامید؛
استادی که علم را با آزادی پیوند زد
و در مرزبندی قاطع با شاه و شیخ
تا پایان عمر ایستاد.
این توصیف،
نه اغراق است
و نه تعارف.
تعریف دقیق جایگاه انسانی است
که دانشگاه را به سنگر مقاومت بدل کرد
و هرگز اجازه نداد
علم،
در خدمت استبداد قرار گیرد.
رفتن، اما ماندن
محمدعلی شیخی رفت،
اما آنچه از او مانده
صرفاً خاطره نیست.
او معیاری برجای گذاشت:
معیار استاد متعهد،
معیار روشنفکر مسئول،
و معیار انسانی که
در سختترین شرایط
مرزبندیاش را حفظ کرد.
راه او،
راه دفاع از آزادی دانشگاه،
و ایستادگی در برابر استبداد دینی است؛
راهی که
با رفتن او
متوقف نمیشود.
درود بر او
که دانشگاه را تنها نگذاشت
و علم را
از آزادی جدا نکرد. شهرام بهزادی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر