۱۴۰۳ آذر ۱۵, پنجشنبه

تسلیحاتی که معادلات جنگ سوريه را تغییر داد؛ راز پیشروی سریع گروه‌های مسلح مخالف

 

تسلیحاتی که معادلات جنگ سوريه را تغییر داد؛ راز پیشروی سریع گروه‌های مسلح مخالف

حمله غافلگیرکننده «هیئت تحریر شام» و گروه‌های مسلح متحد با آن در سوريه که از هفته گذشته آغاز شد، بسیاری را شگفت‌زده کرده است. این گروه که پس از تصرف، دومین شهر بزرگ سوریه در مدت کوتاهی، بعد از ظهر پنجشنبه 15 آذر وارد شهر حماه شدند.

پنج سال پیش، هیئت تحریر شام، که پیش‌تر با نام «جبهة النصره» شناخته می‌شد، یک گروه مسلح تحت محاصره بود که در ادلب برای بقا مبارزه می‌کرد. این وضعیت پس از سال‌ها حملات ارتش سوریه با حمایت روسیه ادامه داشت.

اما اکنون، این گروه به یک نیروی قدرتمند تبدیل شده است که در مقر خود در استان ادلب، با داشتن یک آکادمی نظامی، فرماندهی مرکزی و واحدهای تخصصی با قابلیت واکنش سریع، از جمله پیاده‌نظام، توپخانه، عملیات ویژه، تانک‌ها، پهپادها، تک‌تیراندازها و حتی تولید تسلیحات، به قدرت و توانایی‌های خود می‌بالد.

ارزیابی کارشناسان

آرون زلین، کارشناس «مؤسسه واشینگتن برای سیاست خاور نزدیک» (The Washington Institute for Near East Policy)، به روزنامه «فایننشال تایمز» گفت که این گروه طی چهار یا پنج سال گذشته به یک «ارتش کارآزموده» تبدیل شده است. او همچنین به حمله پهپادی به یک آکادمی نظامی سوریه در حمص اشاره کرد که در سال 2023 رخ داد و به کشته شدن دست‌کم 100 نفر منجر شد. زلین این حمله را دلیلی روشن بر توانایی‌های هیئت تحریر شام و دستاوردهای آن دانست.

در آغاز هیچ‌کس مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفت، اما به طور گسترده گمان می‌رفت که این حمله توسط هیئت تحریر شام انجام شده باشد.

نوآوری در استفاده از پهپادها

زلین همچنین اشاره کرد که این گروه‌ها از پهپادها برای شناسایی و هدف‌قراردادن نیروها و پایگاه‌های ارتش سوریه پیش از اعزام نیروهای خود به میدان نبرد استفاده کرده‌اند. او افزود که این گروه‌ها برای اولین بار، از پهپادها برای پخش اعلامیه در مناطق شهری به منظور تشویق سربازان به جدا شدن از ارتش سوریه استفاده کرده‌اند.

برودریک مک‌دونالد، پژوهشگر حوزه درگیری‌ها از مؤسسه «کینگز کالج لندن» (King's College London)، معتقد است که تولید محلی یا استفاده از پهپادها در جنگ‌ها اکنون به امری رایج تبدیل شده است. او گفت: «تاکتیک‌های مشابهی را در آذربایجان، اوکراین و مناطق دیگر مشاهده کرده‌ایم.»

مک‌دونالد که این هفته استفاده گروه‌های مسلح از پهپادها را دنبال کرده بود، افزود که آن‌ها پیش‌تر از پهپادهای کوچک برای پرواز بر فراز خودروهای زرهی و رها کردن نارنجک استفاده می‌کردند. اما در حمله اخیر خود، از پهپادهای موشکی ساخت داخل و مدل‌های بزرگ‌تر استفاده کرده‌اند که توانایی پرواز در مسافت‌های طولانی‌تر و حمل بار سنگین‌تر را دارند.

چندین تحلیلگر تأیید کرده‌اند که بخش عمده‌ای از دانش مورد نیاز برای راه‌اندازی یا تولید پهپاد را می‌توان از منابع موجود در اینترنت به دست آورد. رامی عبدالرحمن، مدیر دید‌بان حقوق بشر سوریه، به «العربیه» گفت که افسرانی از اروپای شرقی گروه‌های مسلح سوری را برای استفاده از پهپادها آموزش داده‌اند.

هیئت تحریر شام توانسته است زرادخانه تسلیحاتی خود را با خلع سلاح دیگر گروه‌های مسلح در گذشته تقویت کند. همچنین اخیراً در جریان نبردهای خود در حلب و حومه حماه، این گروه تسلیحات نیروهای سوری را به غنیمت گرفته است.

تجهیزات به غنیمت‌گرفته‌شده

ویدیوهایی که به‌طور گسترده در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، تسلیحات ارتش سوریه، شامل خودروها و نفربرهای زرهی، برخی ساخت روسیه، را نشان می‌دهند که این گروه‌ها از پایگاه‌های نظامی تحت کنترل خود یا پایگاه‌هایی که نیروهای سوری قبل از عقب‌نشینی رها کرده‌اند، به دست آورده‌اند.

به گفته مک‌دونالد، این گروه‌ها همچنین سامانه موشکی «پانتسیر» ساخت روسیه، چندین موشک ضد هوایی دیگر و همچنین چندین هواپیمای هجومی سبک را به غنیمت گرفته‌اند و در حال تلاش برای یادگیری نحوه استفاده از آن‌ها هستند.

او گفت: «اگر آن‌ها بتوانند سامانه‌های دفاع هوایی ضد هواپیماها را به کار بیندازند، قادر خواهند بود از خود در برابر حملات هوایی روسیه دفاع کنند، چیزی که پیش‌تر برای هیئت تحریر شام یا دیگر گروه‌ها امکان‌پذیر نبود.»

تولیدات نظامی محلی

چندین کارشناس نیز توضیح داده‌اند که هیئت تحریر شام توانسته است پهپادها را در کارگاه‌های کوچکی که در خانه‌ها یا انبارهای ادلب قرار دارند، تولید کند. این گروه در مواقعی که به قطعات یدکی دسترسی ندارد، از چاپگرهای سه‌بعدی استفاده می‌کند.

این گروه همچنین در تولید موشک‌های دوربرد، راکت‌ها و خمپاره‌ها سرمایه‌گذاری کرده است. در جریان حمله اخیر خود به حلب، این گروه از یک سامانه موشکی هدایت‌شونده جدید رونمایی کرد که اطلاعات زیادی درباره آن در دسترس نیست. با این حال، چارلز لیستر، پژوهشگر «مؤسسه خاورمیانه» (Middle East Institute)، توضیح داد که این موشک یک موشک بزرگ با یک کلاهک جنگی بسیار قدرتمند در قسمت جلویی است که احتمالاً با نام «قیصر» شناخته می‌شود.

تهدید جدید برای ارتش سوریه

شایان ذکر است که دسترسی به تسلیحات اساسی در گذشته برای هیئت تحریر شام نسبتاً آسان بود، چرا که سوریه در طول 14 سال جنگ داخلی خود مملو از تسلیحات شده است. اما تولید محلی پهپادها و موشک‌ها توسط هیئت تحریر شام در حال حاضر این گروه را به یک تهدید جدی برای نیروهای سوری تبدیل کرده است، چرا که این نیروها توانایی زیادی برای مقابله با پهپادها ندارند.

در روزهای اخیر، گروه‌های مسلح تصاویری از حملات انتحاری پهپادی به یک جلسه فرماندهان نظامی در ساختمانی متعلق به ارتش سوریه و همچنین یک حمله دیگر به پایگاه هوایی در شهر حماه در مرکز کشور منتشر کرده‌اند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر