چرا آمریکا به اوکراین اجازه داده از موشکهای دوربرد برای حمله به خاک روسیه استفاده کند؟
- ایدو واک
- بیبیسی
مقامهای آمریکایی میگویند جو بایدن، به اوکراین چراغ سبز نشان داده است تا از موشکهای دوربرد آمریکا علیه اهدافی در عمق خاک روسیه استفاده کند.
آمریکا قبلا اجازه چنین حملاتی را با موشکهای ATACMS ساخت ایالات متحده نداده بود زیرا میترسید باعث تشدید جنگ شود.
تغییر سیاست آمریکا دو ماه قبل از اینکه جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا قدرت را به دونالد ترامپ واگذار کند، رخ میدهد که انتخاب او نگرانیها را در مورد آینده حمایت آمریکا از اوکراین افزایش داده است.
چرا آمریکا به اوکراین چنین مجوزی داده است؟
اوکراین بیش از یک سال است که از موشکهای اَتَکِمز برای حمله به مواضع روسیه در مناطق اشغالی اوکراین استفاده میکند.
بر اساس گزارشهای محلی، تسلیحات و تجهیزات آمریکایی هماکنون در منطقه مرزی کورسک واقع در خاک روسیه به کار گرفته میشوند.
End of مطالب پیشنهادی
اما تا پیش از این ایالات متحده هرگز به کییف اجازه استفاده از موشکهای اَتَکِمز برای حمله به خاک روسیه را نداده بود.
اوکراین گفته بود که ممنوعیت استفاده از این تسلیحات برای حمله به مواضعی در داخل روسیه، مانند جنگیدن با دست بسته است.
ظاهراً این تغییر سیاست در واکنش به حضور اخیر نیروهای کره شمالی برای پشتیبانی از روسیه در منطقه کورسک اتخاذ شده است. اوکراین از ماه اوت بخشهایی از این منطقه را در اختیار دارد.
علاوه بر این، بازگشت قریبالوقوع دونالد ترامپ به کاخ سفید، نگرانیهایی را درباره آینده حمایت آمریکا از اوکراین برانگیخته است. به نظر میرسد بایدن مصمم است در مدت کوتاه باقیمانده از دوره ریاستجمهوریاش، تمام تلاش خود را برای کمک به اوکراین به کار گیرد.
تقویت قدرت نظامی اوکراین - بر اساس این دیدگاه - میتواند به اوکراین در مذاکرات صلح احتمالی آینده برتری ببخشد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، هنوز این چرخش را رسماً تأیید نکرده است. اما او روز یکشنبه گفت: «حملات با حرف انجام نمیشوند ... موشکها خود گویای همه چیز خواهند بود.»
اَتَکِمز چیست؟
سامانه موشکی تاکتیکی ارتش (اَتَکِمز) یک موشک بالستیک زمین به زمین است که میتواند اهدافی را تا فاصله ۳۰۰ کیلومتری هدف قرار دهد. همین بُردِ بلند است که اَتَکِمز را برای اوکراین بسیار مهم کرده است.
این موشکها که شرکت دفاعی لاکهید مارتین آنها را تولید میکند، از سامانه پرتاب موشک چندگانهٔ ام۲۷۰ یا سامانه موشکی توپخانهای با تحرک بالای ام۱۴۲ (هیمارس) شلیک میشوند. هزینه هر فروند موشک اَتَکِمز حدود ۱.۵ میلیون دلار است.
موشکهای اَتَکِمز با سوخت جامد کار میکنند و مسیر بالستیکی را در جو طی میکنند. سپس با سرعت و زاویه بالا به سمت هدف باز میگردند که رهگیری و انهدام آنها را بسیار دشوار میکند.
این موشکها میتوانند به دو نوع کلاهک متفاوت مجهز شوند. نوع اول، کلاهک خوشهای است که حاوی صدها بمبک است و برای نابودی واحدهای زرهی سبک در یک منطقه وسیع طراحی شده است. این اهداف ممکن است شامل هواپیماهای پارکشده، سامانههای پدافند هوایی و تجمعات نیروها باشند. اگرچه کلاهکهای خوشهای مفید هستند، اما ممکن است بمبکهای عملنکردهای باقی بگذارند که تا مدتها پس از پایان درگیریها همچنان خطرآفرین هستند.
نوع دوم یک کلاهک منفرد است، که نوع ۲۲۵ کیلوگرمی آن برای انهدام تأسیسات مستحکم و سازههای بزرگتر طراحی شده است.
موشکهای اَتَکِمز سالهاست که به کار گرفته میشوند. نخستین بار در جنگ خلیج فارس ۱۹۹۱ از آنها استفاده شد.
ارتش آمریکا در حال جایگزینی اَتَکِمز با «موشک ضربت دقیق» نسل جدید است که سلاحی سریعتر و باریکتر با برد ۵۰۰ کیلومتر است. هیچ نشانهای مبنی بر ارسال این موشکهای جدید به اوکراین وجود ندارد.
تأثیر این موشکها بر میدان نبرد چه خواهد بود؟
اوکراین اکنون میتواند اهدافی را در عمق خاک روسیه هدف قرار دهد. احتمالاً این حملات ابتدا در اطراف منطقه کورسک انجام خواهد شد، که نیروهای اوکراینی بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر مربع از آن را در اختیار خود دارند.
مقامات اوکراینی و آمریکایی انتظار دارند نیروهای روسی و کره شمالی برای بازپسگیری مناطق از دست رفته در کورسک دست به ضدحمله بزنند.
اوکراین احتمالاً از موشکهای اَتَکِمز برای دفاع در برابر این حملات استفاده خواهد کرد و مواضع روسیه شامل پایگاههای نظامی، زیرساختها و انبارهای مهمات را هدف قرار خواهد داد.
تأمین این موشکها احتمالاً برای تغییر سرنوشت جنگ کافی نخواهد بود. روسیه پیشبینی چنین تصمیمی را کرده و تجهیزات نظامی خود مانند جنگندهها را به پایگاههای هوایی دورتر در داخل خاک خود منتقل کرده است. با این حال، دور کردن تجهیزات از خطوط مقدم میتواند شرایط را برای نیروهای روسی دشوار کند، زیرا مسیرهای تدارکاتی طولانیتر شدهاند و پشتیبانی هوایی با تأخیر بیشتری انجام خواهد شد.
این سلاحها میتوانند در شرایطی که نیروهای روسی در شرق اوکراین پیشروی کردهاند و روحیه نیروهای اوکراینی پایین است، برتری نسبی به اوکراین بدهند.
یک دیپلمات غربی در کییف، که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، به بیبیسی گفت: «فکر نمیکنم این اقدام تأثیر تعیینکنندهای داشته باشد.»
«اما این یک تصمیم نمادین دیرهنگام است که با هدف افزایش فشارها و نشان دادن حمایت نظامی از اوکراین گرفته شده است.»
«این اقدام میتواند هزینههای جنگ را برای روسیه افزایش دهد.»
اِوِلین فارکاس، که در دولت اوباما معاون دستیار وزیر دفاع بود، میگوید سؤالاتی درباره میزان تسلیحات و مهماتی که در اختیار اوکراین قرار خواهد گرفت نیز مطرح است.
«سؤال اصلی این است که چه تعداد از این موشکها را در اختیار دارند؟ شنیدهایم که پنتاگون هشدار داده تعداد موشکهایی که میتوانند در اختیار اوکراین قرار دهند چندان زیاد نیست.»
فارکاس میگوید که استفاده از موشکهای اَتَکِمز برای حمله به اهدافی مانند پل کرچ که شبه جزیره کریمه را به خاک اصلی روسیه متصل میکند، میتواند «تأثیر روانی مثبتی» بر روحیه مردم اوکراین داشته باشد.
این اجازه آمریکا میتواند تأثیر زنجیرهای دیگری نیز داشته باشد: احتمالاً بریتانیا و فرانسه نیز به اوکراین اجازه خواهند داد از موشکهای استورم شدو در داخل خاک روسیه استفاده کند. استورم شدو (سایه توفان) یک موشک کروز دوربرد ساخت مشترک فرانسه و بریتانیا است که قابلیتهای مشابهی با اَتَکِمز آمریکایی دارد.
آیا این تصمیم میتواند به تشدید جنگ بینجامد؟
دولت بایدن ماهها از صدور مجوز به اوکراین برای حمله به خاک روسیه با موشکهای دوربرد خودداری میکرد، زیرا نگران تشدید درگیریها بود.
ولادیمیر پوتین هشدار داده است که اجازه استفاده از سلاحهای غربی برای حمله به روسیه را «مشارکت مستقیم» کشورهای ناتو در جنگ اوکراین تلقی خواهد کرد.
پوتین در ماه سپتامبر گفت: «این اقدام ماهیت و جوهره اصلی درگیری را از اساس تغییر خواهد داد. این به معنای آن است که کشورهای ناتو، آمریکا و دولتهای اروپایی با روسیه میجنگند.»
روسیه پیش از این «خطوط قرمزی» را تعیین کرده بود. از برخی از این خطوط قرمز، مانند ارسال تانکهای مدرن و جنگندهها به اوکراین، عبور شده است، بدون آنکه به جنگ مستقیم بین روسیه و ناتو منجر شود.
کورت ولکر، سفیر پیشین ایالات متحده در ناتو، گفت: «ایالات متحده با محدود کردن برد استفاده اوکراین از سلاحهای آمریکایی، به طور غیر موجهی محدودیتهای یکجانبهای را بر دفاع مشروع اوکراین تحمیل میکرد.»
او اضافه کرد که تصمیم به محدود کردن استفاده از موشکهای اَتَکِمز «کاملاً بیپایه و اساس و ناشی از ترس 'تحریک' روسیه بود.»
«با این وجود، علنی کردن این تغییر سیاست اشتباه است، زیرا پیشاپیش به روسیه درباره حملات احتمالی اوکراین هشدار میدهد.»
واکنش دونالد ترامپ چه خواهد بود؟
این اقدام تنها دو ماه پیش از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید صورت میگیرد.
ترامپ پیشتر گفته است که قصد دارد جنگ اوکراین را به سرعت پایان دهد – بدون اینکه توضیح دهد چگونه میخواهد این کار را انجام دهد – و ممکن است پس از به دست گرفتن قدرت، مجوز استفاده از این موشکها را لغو کند.
ترامپ به عنوان رئیسجمهور منتخب هنوز موضع خود را درباره ادامه این سیاست اعلام نکرده است، اما برخی از نزدیکترین متحدانش پیشاپیش از این تصمیم انتقاد کردهاند.
دونالد ترامپ جونیور، پسر ترامپ، در شبکههای اجتماعی نوشت: «به نظر میرسد مجتمع صنعتی-نظامی میخواهد پیش از آنکه پدرم فرصتی برای ایجاد صلح و نجات جان انسانها داشته باشد، جنگ جهانی سوم را به راه بیندازد.»
بسیاری از مقامات ارشد دولت آینده ترامپ، از جمله جی دی ونس معاونرئیس جمهور منتخب، میگویند آمریکا نباید کمک نظامی بیشتری به اوکراین ارائه کند.
اما برخی دیگر از اعضای دولت آینده ترامپ نظر متفاوتی دارند. مایکل والتز، مشاور امنیت ملی، معتقد است آمریکا میتواند با تسریع در ارسال تسلیحات به اوکراین، روسیه را مجبور به مذاکره کند.
هنوز مشخص نیست رئیسجمهور منتخب چه تصمیمی خواهد گرفت. اما بسیاری در اوکراین نگرانند که او تحویل تسلیحات، از جمله موشکهای اَتَکِمز را متوقف کند.
الکسی گونچارنکو، نماینده پارلمان اوکراین، به بیبیسی گفت: «ما نگرانیم. امیدواریم ترامپ این تصمیم را لغو نکند.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر